تحلیل سلسله مراتبی(ahp) توان اراضی در مسیریابی بهینه جاده های جنگلی (مطالعه موردی؛ سری دلاک خیل)

شبکه جاد ه های جنگلی در طرح های جنگلداری، به عنوان تأسیسات زیربنایی نقش اساسی در مدیریت، حفاظت و احیای جنگل ها دارند. در تحقیق حاضر سعی شده تا کارایی gis و ahp در تهیه نقشه کاربری جاده سازی بررسی شود. برای این منظور سری دلاکخیل با مساحتی معادل 89/1521 هکتار(بدون احتساب روستاها در سری مورد مطالعه) در نظر گرفته شده است. با توجه به عوامل موثر در طراحی جاده یعنی شیب، جهت، خاک، زمین شناسی، موجودی در هکتار، آبراهه، گونه های حفاظتی و چشم انداز، نسبت به تنظیم یک پرسشنامه اقدام شده و پس نقطه نظرات متخصصان طراحی مسیر جاده جنگلی در مورد تعیین اهمیت نسبی عوامل، جمع آوری گردید. این عوامل به روش مقایسه دو به دو، در نرم افزار (ec)expert choice، وزن دهی شدند. تجزیه و تحلیل عوامل موثر در طراحی جاده بر اساس نظر متخصصین طراحی و ساخت جاده های جنگلی، نشان داد که معیار شیب با وزن نسبی 254/0 دارای بیشترین امتیاز و چشم انداز با وزن نسبی 052/0 دارای کمترین امتیاز می باشند. بر اساس وزن مشخصه ها، نقشه های عوامل فوق با هم تلفیق شده و نقشه قابلیت عبور اراضی در چهار طبقه با عناوین توان بسیار نامناسب، نامناسب، مناسب و بسیار مناسب تهیه گردید. سپس بر روی نقشه قابلیت عبور اراضی و با استفاده از روش گام پرگار در نرم افزار arc gis9.3طراحی جاده انجام پذیرفت. در نهایت مشخصات شبکه جاده های طراحی شده با شبکه جاده موجود با استفاده از روش های باکموند و نزدیکترین مسیر مقایسه گردید. جهت مقایسه آماری بین مناسب ترین واریانت و شبکه جاده موجود در سری، از آزمون مربع کای استفاده گردید. نتایج آزمون مربع کای نشان داد که شبکه جاده طراحی شده از لحاظ عبور مسیر از مناطق مناسبتر، به طور معنی داری(آزمون مربع کای) بهتر از شبکه جاده موجود است. مطابق این آزمون، در سطح 95درصد، تفاوت این دو شبکه معنی دار می باشد(018/0=p).